Mamy oto przed sobą dzieło wybitne: profesora Jacka Leociaka „Podziemny Muranów”. Książka, dzięki której na światło dzienne wydobyty został ostatni akt historii trzystu tysięcy warszawskich Żydów, cywilizacji, która w tragicznych okolicznościach starta została z powierzchni ziemi, i na gruzach której wyrosła nowa powojenna cywilizacja Polaków rdzennych.

Książka Jacka Leociaka podejmuje wysiłek dwojaki: ukazania tego, co skryte pod grubą warstwą gruntu, ale też tego, co skryte w odmętach naszej wieloletniej zbiorowej niepamięci, swoistej zmowy milczenia wobec tragedii współmieszkańców Warszawy, tyleż realnych i prawdziwych, co niechcianych. Książka stawia czytelnik przed nie lada wyzwaniem szczegółowego i skrupulatnego zapoznania się z opisem nieludzkich i niewyobrażalnych przeżyć ludzkich, męczarni i wreszcie konania. Czyni te przeżycia na tyle konkretnymi, że nie sposób się wobec nich obronić i zdystansować. Trzeba, jak w wypadku każdej lektury, utożsamić się z bohaterami tragicznymi i przeżyć wraz z nimi gehennę.

16 kwietnia 2024 roku o godz. 18:00, razem z Kongresem Katoliczek i Katolików, Forum Długiego Stołu, Dziećmi z Dworca Brześć, Obywatelami RP i Fundacją Otwarty Dialog, zapraszamy na spotkanie z Kasią Smutniak, autorką filmu „Mur” i projekcję filmu.

Spotykamy się w siedzibie Stowarzyszenia Wolnego Słowa przy ul. Marszałkowskiej 7 w Warszawie.

Będziemy mieli okazję zobaczyć film Mur (osoby łączące się on-line mogą go znaleźć na platformie Canal +) i porozmawiać z Autorką. Krótkie wprowadzenie wygłosi Wojciech Onyszkiewicz, pomysłodawca jeden z pomysłodawców Komitetu Obrony Robotników. W dyskusji wezmą udział osoby, zajmujące się w różny sposób obroną praw człowieka. Swój udział zapowiedział Mariusz Kurnyta „Człowiek Lasu”, jeden z najbardziej rozpoznawalnych organizatorów i uczestników akcji ratowania życia uchodźców.

Kasia Smutniak jest jedną z najpopularniejszych aktorek włoskich. Wystąpiła w wielu znakomicie ocenianych rolach dramatycznych i komediowych, została wielokrotnie wyróżniona prestiżowymi nagrodami filmowymi, począwszy od Złotego Globu dla najlepszej debiutantki. Od lat pomaga ludności Nepalu, prowadzona przez nią fundacja m. in. wybudowała szkołę w jednym z najbiedniejszych zakątków tego kraju. W 2023 debiutowała jako reżyserka filmu dokumentalnego „Mur”, opowiadającego o dramacie, rozgrywającym się na granicy polsko-białoruskiej. Przejmujący film relacjonuje, znane tylko w ogólnym zarysie, koszmarne wydarzenia, które mają tam miejsce aż do dziś ale jest też refleksją nad pochodzeniem zła i łatwością, z jaką ludzie przyjmują podziały i nienawiść. Autorka, przy okazji wizyty u swojej rodziny, wraca do ponurych kart historii, które ilustruje inny mur – cmentarza żydowskiego w Łodzi.

Wydarzenie na Facebooku

Autorskie oprowadzanie przez artystkę po wystawie

Krystyna Piotrowska

Odbicia zwielokrotnione

20 kwietnia 2024 (sobota), godz. 12:00

Biuro Wystaw /Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej
ul. Krakowskie Przedmieście 16/18, lokal 4,00–325 Warszawa

Krystyna Piotrowska, artystka sztuk wizualnych. Tworzy obrazy, instalacje i filmy wideo. Wypracowała własną technikę tworzenia obrazów przy użyciu fotografii, technik graficznych i malarstwa. Głównym medium twórczości Krystyny Piotrowskiej jest grafika, a podstawowym motywem – portret. Przeniesione na matrycę graficzną wizerunki ze zdjęć zachowują fotograficzny realizm przedstawianych postaci, chociaż nie zawsze chodzi o ich wierne oddanie. Portrety stanowią zaledwie punkt wyjścia dla podejmowanych przez artystkę tematów pamięci, tożsamości i Zagłady.

Drogiej Magdzie Czyż

Wiceprezesce naszego Stowarzyszenia

serdeczne wyrazy współczucia z powodu śmierci Taty

składają

Przyjaciele z Zarządu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita

Zbierzemy się znów, jak w zeszłym roku, bo pamiętamy. Pamiętamy to, co się tu zdarzyło. Pamiętamy o tych, którzy walczyli. Pamiętamy o tych, którzy zginęli. Pamiętamy tych, którzy i które tę pamięć podtrzymywali: Marek Edelman, Jacek Kuroń, Zofia Kuratowska, Anka Kowalska, Lechosław Goździk, Mirosław Sawicki, Symcha Rotem Ratajzer ps. „Kazik”, Noemi Korsan, Chawka Raban, Julia Hartwig i wielu innych.

Dla nas, jak dla Marka Edelmana, obchody rocznicy powstania w warszawskim getcie są sprawą oddolnej społecznej pamięci. Nie chcemy i nie możemy brać udziału w oficjalnych obchodach przeżartych pustą, narodową celebrą. Chcemy, żeby pamięć o powstaniu w getcie była niezależna od narodowych i politycznych interesów. Dlatego spotykamy się co roku, żeby tworzyć wspólnotę żywej społecznej pamięci i włączać w nią kolejne pokolenia. Bądź z nami tego dnia, zabierz rodzinę, przyjaciół, współpracowników.

Kiedy: 19.04.2024 godz. 12:00
Gdzie: Józefa Lewartowskiego 6, Pomnik Szmula M. Zygielbojma

Wydarzenie na Facebooku

W dniach 14-21 kwietnia 2024 roku JCC Warszawa zaprasza na drugą odsłonę “Polifonii pamięci. Inclusive Memory of Warsaw”, czyli cyklu wydarzeń upamiętniających 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim.

Celem jest słuchanie i prowadzenie wielogłosowej narracji utkanej z pamięci uczestniczek i uczestników tych zdarzeń oraz ich potomków. Spotkania, spacery i projekty artystyczne pozwolą na wielowymiarowe doświadczanie pamięci o powstaniu w getcie i żydowskich mieszkańcach miasta, które my – warszawscy Żydzi dziedziczymy i niesiemy dalej na wiele sposobów – tak różnych, jak różne i różni jesteśmy.

14.04.2024 (niedziela)
12:00 Transfer pamięci: Hakaton herstoryczny II JCC Warszawa, Chmielna 9a II Wstęp: bezpłatne wejściówki
14:00 Transfer pamięci: Społecznościowe tworzenie muralu z Dariuszem Paczkowskim II JCC Warszawa, Chmielna 9a II Wstęp: bezpłatne wejściówki

15.04.2024 (poniedziałek)
18:00 Performowanie pamięci: Spektakl „Zun zun zang. Język utracony” II JCC Warszawa, Chmielna 9a II Bilety: 30 zł (20 zł osoby członkowskie JCC Warszawa)

17.04.2024 (środa)
18:00 Odzyskiwanie pamięci: Jiskry: Karolina i Piotr Jakoweńkowie II JCC Warszawa, Chmielna 9a II Wstęp: bezpłatne wejściówki

18.04.2024 (czwartek)
19:00 Brzmienie pamięci: Isabel Frey, koncert jidyszowych pieśni rewolucyjnych II JCC Warszawa, Chmielna 9a II Bilety: 30 zł (20 zł osoby członkowskie JCC Warszawa)

19.04.2024 (piątek)
12:00 Przywracanie pamięci: Społeczne obchody rocznicy powstania w getcie warszawskim || Miejsce rozpoczęcia: Skwer Szmula Zygielbojma (róg Lewartowskiego i Zamenhofa) II Wstęp: wolny
19:00 Przywracanie pamięci: Kolacja szabatowa II JCC Warszawa, Chmielna 9a II Wstęp: 50 zł (40 zł osoby członkowskie)

21.04.2024 (niedziela)
12:00 Umiejscawianie pamięci: Spacer z Paulą Sawicką po śladach Marka Edelmana i Michała Klepfisza organizowane z Otwartą Rzeczpospolitą II Miejsce rozpoczęcia: Franciszkańska 14 (róg Bonifraterskiej) II Wstęp: bezpłatne wejściówki

Wydarzenia będą prowadzone w językach angielskim i polskim.
Udział w wydarzeniu: Bilety i nieodpłatne wejściówki na wydarzenia dostępne są na stronie: www.jccwarszawa.pl/polifonie-pamieci
Organizatorem wydarzeń jest Fundacja JCC Warszawa.
Partnerami realizacji wydarzeń są: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny, Otwarta Rzeczpospolita, Istituto Italiano di Cultura.

W zeszłym roku, w 80 rocznicę wybuchu powstania w warszawskim getcie wydaliśmy „Spacerownik. Warszawa Marka Edelmana”. Publikacja ta, przypominająca o miejscach, ludziach i wydarzeniach związanych z Markiem Edelmanem i powstaniami – w getcie i warszawskim – nadal cieszy się zainteresowaniem. Niestety wyczerpaliśmy zeszłoroczny nakład.

Aby odpowiedzieć na to zainteresowanie zwracamy się do Państwa z prośbą o wsparcie, które pozwoli nam na dodruk „Spacerownika” i opracowanie graficzne oraz druk wersji anglojęzycznej. Tłumaczenie, dzięki JCC Warszawa, jest już gotowe.

Paula Sawicka, autorka tekstów i trasy spaceru, tak mówi o idei „Spacerownika”:

Miejsca, punkty na mapie Warszawy, które pokażę podczas tego spaceru, odwiedzaliśmy z Markiem Edelmanem wiele razy. Pójdziemy ulicami Muranowa, bo większość tych miejsc tu się znajduje. Zazwyczaj pierwsze spotkanie z takim miejscem było dla mnie nieoczekiwane. Marek Edelman mówił: – „Chodź, coś ci pokażę” – i gdzieś mnie, nieuprzedzoną, prowadził. To nigdy nie był spacer, wycieczka „po miejscach”, jaki tu proponuję, ale właśnie pojedyncze „odwiedzanie miejsc”. Z miejscami wiązały się jego opowiadania o wydarzeniach, których były świadkami i w których uczestniczył. Przemierzając ulice Muranowa podzielę się tymi historiami, byśmy rozumieli dlaczego pamięć o nich była dla niego tak istotna. Zazwyczaj był to tylko adres, pod którym mieszkał, czy miejsce, gdzie walczył. Czasem materialny ślad – rzadko budynek, jak Stara Prochownia, bywało, że po prostu kamień, który przetrwał. 

Marek Edelman uważał, że pamięć przeszłości jest ważna, jeśli jest przestrogą i nauczycielką dla naszej przyszłości. 

Wszystkie osoby, które wesprą wydanie Spacerownika otrzymają egzemplarz publikacji.